طبقات، مناصب و ساختار شهرهای خراسان دوره تیموری

Authors

محمد کریم یوسف جمالی

دانشیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد نجف آباد حسین میرجعفری

استاد گروه تاریخ دانشگاه آزاد اسلامی نجف آباد اعظم کلانتر

دانشجوی دکتری تاریخ ایران دانشگاه آزاد اسلامی واحد نجف آباد

abstract

حمله تیمور به خراسان، اسباب نابودی نیروهای انسانی را فراهم آورد و ضربات جدی بر ساختار سیاسی و اقتصادی آن وارد ساخت. با توجه به خاستگاه قبیله ای تیموریان، قبایل فراوانی همراه او به ایران آمدند و بخشی در خراسان ساکن شدند. با این حال در زمان جانشینان تیمور، شهرهای خراسان بزرگ در نتیجه حمایت حاکمان تیموری و بازسازی هایی که به اشاره آنها انجام گرفت، از رونق و آبادانی برخوردار شدند و جمعیت فراوانی در آنها سکونت پیدا کردند. فرماندهان نظامی، علما، مشایخ، سادات، دیوانیان، صنعت گران، پیشه وران، صوفیان و ... جزو شهرنشینان بودند. بر این اساس اینکه در شهرهای بزرگ خراسان چه اقدامات عمرانی صورت گرفت و چه طبقات و مناصبی در شهرها وجود داشت و چه هنرمندان و اصناف پیشه ورانی در شهرهای خراسان در دوره تیموری تا پایان حکومت شاهرخ در سال 850 هجری حضور داشتند و رابطه بین آنها چگونه بوده است، پرسش هایی هستند که این مقاله به روش توصیفی تحلیلی به دنبال پاسخ به آنهاست. آگاهی های به دست آمده گویای این نکته است که در دوره جانشینان تیمور به شهر و شهرنشینی توجه بیشتری از دوره خود تیمور شده است و برخی شهرهای خراسان بزرگ آبادانی و رونق خود را بازیافتند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

طبقات، مناصب و ساختار شهرهای خراسان دورة تیموری

حملة تیمور به خراسان، اسباب نابودی نیروهای انسانی را فراهم آورد و ضربات جدی‌ بر ساختار سیاسی و اقتصادی آن وارد ساخت. با توجه به خاستگاه قبیله‌ای تیموریان، قبایل فراوانی همراه او به ایران آمدند و بخشی در خراسان ساکن شدند. با این حال در زمان جانشینان تیمور، شهرهای خراسان بزرگ در نتیجة حمایت حاکمان تیموری و بازسازی‌هایی که به اشاره آنها انجام گرفت، از رونق و آبادانی برخوردار شدند و جمعیت فراوانی د...

full text

مطالعه ای سازشناختی بر تغییر تناسب ساختار عود ( بربط) درتصاویر دوره ساسانی، ایلخانی-تیموری و صفوی

پژوهش حاضر با روشی تطبیقی و رویکرد رَوندپژوهانه، روند تغییر شکل و تناسبات درونی ساز عود و تناسب آن با ابعاد نوازنده را در نمونه هایی از دوره ساسانی، ایلخانی- تیموری و صفوی مورد بررسی و تحلیل قرار داده است. هدف از این پژوهش آن است که اولا ببینیم ساختار این ساز بر اساس مستندات مکتوب و تصویری موجود در دوره ای هزار ساله روند تغییرات پیوسته ای داشته است یا خیر و همچنین در مقایسه با تناسبات بدن نوازند...

full text

پالت رنگ کاشیکاری مدرسه غیاثیه خرگرد بنای ماندگار دوره تیموری در خراسان

قرن پانزدهم که مصادف با امپراتوری تیموری در ماوراءالنهر است، یادآور گذشته ای درخشان در زمینه هنر و به ویژه معماری است. در این بین، معماری مدارس بیش از هر عنصر دیگری جلوه گر هنر این دوران است. مدرسه غیاثیه یکی از زیباترین نمونه های معماری باقیمانده از دوره تیموری در خراسان است. در این پژوهش تنوع و خانواده های رنگی کاشیکاری مدرسه و همچنین نحوه سازماندهی آنها مورد مطالعه و ارزیابی قرار گرفت. بر ای...

full text

بررسی ساختار فرمال اصناف تصانیف دوره تیموری

عنوان این پایان نامه بررسی ساختار فرمال اصناف تصانیف دوره تیموری است که محدوده ی زمانی مکتب منتظمیه را در دورۀ تیموری دربر می گیرد. روش تحقیق این پایان نامه مبتنی بر روش اسنادی ـ تحلیلی است. در این پایان نامه تلاش می شود مباحث مربوطه در رسالات مکتب منتظمیه با روشی علمی تر تبیین شود. به طور کلی مهم ترین نتایج حاصله از این تحقیق عبارتند از این که اصناف تصانیف به سه گروه تک بخشی، دو بخشی و سه بخش...

طریقت و تجارت؛کارکردهای تجاری نقشبندیه در دوره تیموری

این مقاله به بررسی رابطه ی میان طریقت نقشبندیه و فعالیتهای تجاری در عصر تیموریان (771-913ه.) می پردازد. توجه به اصول عقاید این طریقت، عوامل فکری زمینه ساز در فعالیتهای اقتصادی پیروان آن را روشن می کند. این عوامل را می توان در چهار مفهوم خلوت در انجمن (صحبت)، ذکر خفی، خدمت، و کار دسته بندی کرد. وجود تعالیم معطوف به فعالیت های اقتصادی در طریقت نقشبندیه سه پیامد مهم داشت؛ نخست رواج و نفوذ گسترده ی...

full text

جایگاه منشآت نصرالله بن عبدالمؤمن منشی سمرقندی در پژوهش‌های تاریخی دوره تیموری

منشآت ومکاتیب، از جمله منابع مهم و موثق هر دورة تاریخی محسوب می­شوند و در لابه‌لای فرمان‌ها و نامه‌های مندرج در آنها می­توان به نکات مهم سیاسی، اقتصادی و اجتماعی، اقشار و طبقات، مناصب و مشاغل و به‌طورکلی، ساختار اداری یک حکومت یا دورة مشخص تاریخی پی برد. مجموعة منشآت نصرالله‌بن‌عبدالمؤمن منشی‌سمرقندی نیز یکی از منشآت دورة تیموری است که بین سال­های 814 تا 845 هجری قمری تألیف و تدوین شده است.  هد...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
پژوهش های تاریخی اسلام و ایران

جلد ۹، شماره ۱۶، صفحات ۱۸۳-۲۰۳

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023